Wil je zeker weten dat je als opdrachtgever of zelfstandige geen juridische problemen krijgt zodra je aan een nieuwe opdracht begint? Met de 7 stappen om een opdracht juridisch te screenen voor je begint, voorkom je verrassingen en risico’s. Denk aan het goed beoordelen van contracten, checken van arbeidsrecht en het voorkomen van schijnzelfstandigheid – allemaal essentieel voor een DBA-proof samenwerking.
Je wilt geen werkgeversrisico lopen of onnodig in een lastige situatie belanden. Door de juiste juridische screening te doen, krijg je zekerheid over onderlinge afspraken, verantwoordelijkheden en facturatie. Zo ga je flexibel én veilig aan de slag in een samenwerking die klopt als een bus.
Praktisch gezien levert het volgen van deze 7 stappen om een opdracht juridisch te screenen voor je begint veel voordeel. Je doorloopt onder andere de controle op fiscale aansprakelijkheid, kijkt kritisch naar het tarief en werkturen en toetst zowel privacyregels als algemene voorwaarden. Hiermee leg je een solide basis voor opdrachten zonder zorgen, zodat je direct aan je project kunt starten.
Wat betekent juridisch screenen van een opdracht?
Juridisch screenen van een opdracht betekent vooraf controleren of de samenwerking tussen zelfstandige en opdrachtgever volgens alle relevante wet- en regelgeving plaatsvindt. Deze controle helpt verborgen risico’s, zoals schijnzelfstandigheid of fiscale boetes, te voorkomen. De Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (Wet DBA) vormt in Nederland de basis bij het inhuren van zelfstandigen. Door deze wet is het voor zzp’ers en opdrachtgevers niet meer vanzelfsprekend om via een modelovereenkomst te werken. De Belastingdienst, het UWV en beroepsverenigingen zoals de Vereniging Zelfstandigen Nederland (VZN) adviseren daarom om het proces van opdrachtacceptatie zorgvuldig te doorlopen. Dit zorgt ervoor dat zowel de zelfstandige als de opdrachtgever zeker weten dat de opdracht DBA-proof is en er geen werkgeversrisico’s ontstaan.
- Voorkomen van schijnzelfstandigheid: Zorgt ervoor dat een zzp’er niet per ongeluk als werknemer wordt gezien, met loondoorbetalingsverplichtingen tot gevolg.
- Eerlijke contractvorming: Helpt afspraken vast te leggen in lijn met het Burgerlijk Wetboek en relevante cao’s, zodat beide partijen weten waar ze aan toe zijn.
- Bescherming tegen boetes: Minimaliseert het risico op naheffingen van de Belastingdienst of UWV als de arbeidsrelatie niet aan de juiste criteria voldoet.
- Vertrouwen opbouwen: Zorgt voor helderheid en transparantie waardoor duurzame samenwerkingen ontstaan tussen opdrachtnemers en opdrachtgevers.
De 7 stappen voor een succesvolle juridische screening
Elke opdracht vraagt om een grondige check om onaangename verrassingen te voorkomen. De volgende 7 stappen vormen de basis voor een waterdichte juridische screening waarbij je voldoet aan de eisen van de Belastingdienst:
- Analyseer de opdrachtomschrijving: Lees de opdracht tekst goed door. Check of het project of de taak duidelijk afgebakend is, met heldere deliverables en een einddatum. Let op verplichte aanwezigheid of werktijden; die wijzen eerder op loondienst.
- Check de positie van de zelfstandige: Onderzoek of de opdrachtnemer daadwerkelijk zelfstandig opereert. Is er een KvK-inschrijving? Werkt de zelfstandige gelijktijdig voor meerdere opdrachtgevers? Houdt de persoon zelf de regie?
- Onderzoek de gezagsverhouding: Ga na of er sprake is van leiding en toezicht vanuit de opdrachtgever. Bepaalt de zelfstandige zelf hoe het werk wordt uitgevoerd of zijn er strikte instructies?
- Controleer de contractuele afspraken: Bekijk of het contract modelovereenkomsten of andere door de Belastingdienst goedgekeurde formats volgt. Controleer afspraken rond aansprakelijkheid, honorarium en opzegging.
- Beoordeel financieel risico en ondernemersrisico: Vraag na of de zelfstandige zelf investeert, het tarief bepaalt, facturen stuurt en risico’s draagt bij uitblijvende betaling – belangrijke signalen van ondernemerschap.
- Toets branche- en locatie-specifieke regels: Houd rekening met aanvullende eisen bij bouwplaatsen, de zorgsector of IT-projecten. Brancheorganisaties (zoals de NOAB of ICT~Office) bieden vaak extra modelcontracten.
- Leg alles schriftelijk vast: Documenteer gemaakte afspraken en het hele screeningsproces. Zo kun je achteraf altijd aantonen dat de opdracht zorgvuldig juridisch is gescreend.
Voorbeelden uit de praktijk: Zo ziet het eruit
Goede voorbeelden verduidelijken waarom elke stap hierboven essentieel is bij het juridisch screenen van een opdracht. Stel je voor dat een freelance marketingconsultant wordt ingehuurd door een multinational in Amsterdam zoals Heineken om een productcampagne te ontwikkelen. Eerst wordt gecontroleerd of de opdracht tijdelijk is (bijvoorbeeld voor drie maanden), zodat er geen vaste aanstelling ontstaat. Vervolgens kijkt men of de zelfstandige werkt met een eigen contract, facturen stuurt en geen urenregistratie hoeft in te leveren. Ook wordt een modelovereenkomst gebruikt, met een clausule dat de zelfstandige zelf bepaalt hoe de creatieve strategie wordt uitgevoerd. Zo wordt het werkgeversrisico geminimaliseerd.
- IT-projecten voor overheid: Bijvoorbeeld bij de Gemeente Rotterdam is het essentieel om standaardovereenkomsten en screeningsformulieren te gebruiken, zodat opdrachtnemers niet onder een ambtenaren-cao vallen.
- Adviesopdrachten in de zorg: Zelfstandige interim-managers in ziekenhuizen zorgen voor een stevige contractuele basis die zorgspecifieke eisen dekt en waarborgen dat de samenwerking buiten dienstbetrekking blijft.
Wat levert een juridische screening op?
Het juridisch screenen van je opdracht voorkomt boetes, geschillen en reputatieschade. Steeds vaker controleren instanties, zoals de Belastingdienst en arbeidsinspecties, op de juiste vormgeving van flexibele samenwerkingen. Door deze screening voldoet een organisatie aan actuele wet- en regelgeving en beschermt zichzelf én de zelfstandige van dag één. Ook draagt het bij aan een soepel proces en een goede verstandhouding. Bekende organisaties als ABN AMRO en Philips werken volgens deze principes bij het inhuren van externe specialisten.
- Minimaliseren van fiscale risico’s: Geen onaangename verrassingen bij controles van de Belastingdienst.
- Duurzame samenwerking tussen opdrachtgever en zelfstandige: Heldere verwachtingen voorkomen relatieproblemen en bieden ruimte voor langdurige samenwerking.
- Beter onderhandelingspositie: Zelfstandigen die hun zaken op orde hebben, krijgen sneller nieuwe opdrachten aangeboden.
- Optimale compliance: Organisaties hoeven minder te vrezen voor juridische sancties, terugvorderingen of naheffingen.
Welke tools en partners zijn er voor juridisch screenen?
Voor een foutloze screening gebruik je handige tools en checklists. Access2Work helpt jou bij het stroomlijnen van het volledige proces. Platformen als Exact Online, Twinfield, Loket.nl of Intermediar AI bieden ondersteuning met facturatie, contractbeheer en administratie. Brancheorganisaties en vakbonden voorzien in actuele voorbeeldcontracten. Ook maakt Access2Work gebruik van slimme compliance-software die via AI-modules de modelovereenkomsten en contracten garandeert, afgestemd op de eisen van de Wet DBA en cao’s.
Aan de slag met veilige opdrachten via Access2Work
Wil je als zelfstandige direct starten met duidelijk afgebakende, juridisch goedgekeurde opdrachten? Meld je vrijblijvend aan bij Access2Work voor betrouwbare juridische opdrachten. Werk je als organisatie samen met zzp’ers of freelancers en wil je zeker weten dat iedere samenwerking risicovrij verloopt, ontdek dan hoe samenwerken via Access2Work juridische zekerheid biedt. Zo waarborg je dat iedere flexibele inzet aan alle 7 stappen van juridische screening voldoet en ben je verzekerd van 100% DBA-proof samenwerking.
Sluit je aan of werk met ons!
Of je nu zelfstandige bent of personeel zoekt – bij Access2Work vind je een veilige, flexibele samenwerking zonder gedoe.
Meest gestelde vragen
1. Wat zijn de kernaspecten van de 7 stappen om een opdracht juridisch te screenen voor je begint?
De 7 stappen om een opdracht juridisch te screenen omvatten analyse van de opdrachtomschrijving, check op gezagsverhouding, tariefbepaling, controle arbeidsduur, aansprakelijkheid, geldigheid contract en evaluatie van relevante regelgeving zoals de Wet DBA. Experts als professor J.J.M. de Laat (Arbeidsrecht, Wikipedia) adviseren altijd te starten bij de opdrachtomschrijving en kritisch te kijken naar interim-opdrachten binnen het onderwijs of de zorg.
Deze aanpak, ondersteund door software zoals Legal Robot en het platform Access2, voorkomt risico’s als schijnzelfstandigheid. Door je opdracht goed te analyseren, voorkom je gedoe met instanties als Belastingdienst of Inspectie SZW. Wil je weten hoe je deze stappen toepast op onderwijsopdrachten? Lees meer over zzp-onderwijs-opdrachten op onze informatieve pagina: Kansen en valkuilen bij onderwijsopdrachten.
2. Waarom is een juridische screening volgens deze 7 stappen zo belangrijk?
Met een goede juridische screening voorkom je grote problemen zoals naheffingen of discussies achteraf. Organisaties als de Kamer van Koophandel en SER (Sociaal-Economische Raad, Wikidata) geven aan dat vooral startende zzp’ers vaak fouten maken bij contracten — soms met ingrijpende financiële gevolgen.
Juridische screening is essentieel door de vele regels rondom zzp’ers, vooral bij flexibele samenwerkingen. Je blijft onvoldoende beschermd als je stappen overslaat, bijvoorbeeld in sectoren als zorg of beveiliging. Bekijk als je in de zorg werkt eens onze pagina over juridisch veilig werken in de zorg: Zo werk je DBA-proof in de zorg.
3. Welke tools gebruik je voor het juridisch screenen van een opdracht?
Naast menselijke expertise van arbeidsrechtdeskundigen en juristen, zijn platforms als Access2, LegalTech en de SDU OpMaat (bekend uit Google’s Knowledge Graph) onmisbaar voor contractanalyse. Denk ook aan checklists van de Belastingdienst, arbeidsrelatieschema’s en analysetools die de Wet DBA-toetsen.
Deze tools combineren actuele wetgeving, jurisprudentie en praktijkvoorbeelden: van zzp-docenten tot beveiligers. Zo voorkom je fouten én krijg je overzicht. Zoek je meer info over opdrachten in de beveiliging en welke tools daarbij helpen? Lees dan “Beveiliging zzp inhuren” voor slimme tips en handige inzichten: Efficiënt beveiligen zonder risico’s.
4. Hoe houd je rekening met de Wet DBA tijdens het screenen van een opdracht?
De Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelatie (Wet DBA, Wikipedia) bepaalt of je écht zelfstandig bent of niet — en legt toezicht bij de Belastingdienst. Tijdens de juridische screening toets je op onderdelen als vrije vervanging en het ontbreken van een gezagsverhouding, cruciaal voor een DBA-proof opdracht.
Het juiste gebruik van modelovereenkomsten, bijvoorbeeld die van de overheid, draagt bij aan juridische zekerheid. In de onderwijssector blijven controle en actualiseren van afspraken noodzaak. Wil je meer weten over veilig werken met de Wet DBA als docent? Lees dan verder bij: Freelance docent en Wet DBA.
